Zaloguj
Kluczowe parametry przekaźników obejmują szereg istotnych cech wpływających na funkcjonalność i wydajność tych elementów w różnych zastosowaniach. Jednym z głównych parametrów jest napięcie zasilania cewki, określające zakres napięcia elektrycznego, przy którym przekaźnik może prawidłowo działać.
Kolejnym istotnym atrybutem jest prąd znamionowy – wskazuje on prąd obciążenia, jaki przekaźnik może obsłużyć bez przekroczenia określonych granic temperaturowych i mechanicznych. Ponadto istotna jest również liczba styków oraz ich konfiguracja, a także liczba cykli pracy, czyli liczba załączeń, jaką przekaźnik może wykonać przed wystąpieniem ewentualnej awarii. Należy także zwracać uwagę na parametry związane z izolacją elektryczną i odpornością na warunki środowiskowe, takie jak temperatura, wilgotność czy wibracje. Świadomość znaczenia tych kwestii jest kluczowa podczas doboru odpowiedniego przekaźnika do konkretnego zastosowania.
Wśród popularniejszych przekaźników elektromechanicznych firmy Finder warto wymienić miniaturowe przekaźniki przemysłowe serii 40 (fotografia 1), 46, 55 i 56. Są one często stosowane ze względu na uniwersalność przełączania różnych obciążeń i związaną z tym użyteczność w wielu aplikacjach. Świetnie sprawdzają się jako sterowniki regulujące pracę urządzeń, takich jak styczniki, grzałki czy systemy oświetleniowe. Ponadto znajdują zastosowanie w systemach alarmowych, systemach BMS oraz innych aplikacjach automatyki przemysłowej; mogą być montowane na panelu, a także za pomocą gniazd dostępnych zarówno na szynę DIN, jak i do płytek drukowanych. Gniazda na szynę DIN umożliwiają łatwy i szybki montaż w standardowych szafach sterowniczych, natomiast gniazda do płytek drukowanych pozwalają na integrację przekaźników bezpośrednio na PCB.
Seria 46 (fotografia 1) występuje w dwóch konfiguracjach: do wyboru mamy 2 zestyki przełączne o prądzie maksymalnym 8 A lub 1 zestyk przełączny 16 A. Mogą być zasilane napięciem w szerokim zakresie, począwszy od 12 V AC/DC aż do 240 V AC i 125 V DC. Seria 55 (fotografia 2) zawiera przekaźniki o większej liczbie styków, co umożliwia sterowanie wieloma urządzeniami za pomocą jednego przekaźnika. Wersje z 2 lub 3 stykami są przystosowane do prądu 10 A, natomiast przekaźniki z 4 zestykami obsługują prąd do 7 A. Z kolei przekaźniki serii 56 są przeznaczone do większych mocy, ponieważ ich maksymalny prąd wynosi aż 12 A.
Powyższe przekaźniki wyposażone zostały w mechaniczne wskaźniki zadziałania oraz przyciski testujące z funkcją blokowania. Umożliwiają one szybkie monitorowanie stanu pracy elementu, co ułatwia diagnozę ewentualnych problemów w systemie sterowania. Przyciski testujące z funkcją blokowania pozwalają na ręczną weryfikację działania przekaźnika, dzięki czemu można bezpiecznie sprawdzić poprawność jego pracy i uprościć prace konserwacyjne.
Kolejną grupą przekaźników przemysłowych są wąskie (6 mm) przekaźnikowe moduły sprzęgające, zwane inaczej przekaźnikami interfejsowymi serii 39 (fotografia 3). Okazują się one wyjątkowo przydatne w systemach sterowania PLC oraz w elektronicznych systemach automatyki. Montuje się je na szynach DIN, co ułatwia integrację z istniejącymi układami. Standardowo ich konstrukcja obejmuje przekaźnik, gniazdo oraz wbudowany w gniazdo moduł przeciwzakłóceniowy, często ze wskaźnikiem LED informującym o zadziałaniu. W tych modułach używa się zarówno zacisków push-in, jak i zacisków śrubowych, przy czym te pierwsze są szybsze w montażu. Produkty z serii 39 dostępne są w szerokim zakresie napięć zasilania i maksymalnym prądzie obciążenia 6 A, co pozwala na dopasowanie do różnych potrzeb. Przekaźnik interfejsowy działa jako pośrednik między wieloma typami urządzeń, takich jak czujniki, kontrolery PLC oraz silniki/styczniki – dzięki czemu można efektywnie zarządzać sygnałami wejściowymi i wyjściowymi w złożonych systemach automatyki przemysłowej, zapewniając stabilność i niezawodność. Dodatkowo elementy te dostarczane są z szeroką gamą akcesoriów i gniazd, pozwalającą na dokładne dopasowanie przekaźnika do aplikacji i późniejsze jego podłączenie oraz oznakowanie. Co ciekawe, stosując gniazdo w systemie MasterPLUS, zyskujemy dodatkowe zabezpieczenie obwodów wyjściowych przy użyciu modułu bezpiecznikowego, a taki zabieg zwiększa bezpieczeństwo całego układu.
W ofercie Finder, oprócz przekaźników elektromechanicznych, dostępne są także modele oparte na technologii SSR (Solid-State Relay). Charakteryzują się one brakiem ruchomych części mechanicznych, co przekłada się na ich wyższą niezawodność i dłuższą żywotność. W odróżnieniu od tradycyjnych przekaźników elektromagnetycznych, bazujących na cewkach i stykach do przełączania obwodów, przekaźniki SSR korzystają z półprzewodnikowych układów elektronicznych, takich jak tranzystory lub triaki, do kontroli przepływu prądu.
Dodatkowo do większości produktów Finder z omawianej kategorii dostępne są również niewielkich rozmiarów moduły sygnalizacyjne i EMC-przeciwprzepięciowe, które łatwo wpina się w gniazda przekaźników. Moduły sygnalizacyjne wyposażone zostały we wbudowaną diodę LED, która pokazuje, czy przekaźnik jest załączony. EMC-przeciwprzepięciowe moduły zapewniają nie tylko ochronę przed przepięciami oraz nadmiernymi napięciami, lecz także stanowią dodatkową warstwę zabezpieczeń dla całego systemu. Stosuje się w nich kilka elementów, które zostają dopasowane do rodzaju napięcia zasilającego przekaźnik. Diody gaszeniowej używa się w przekaźniku zasilanym napięciem stałym – w przypadku zaindukowania wysokiego napięcia o odwrotnej biegunowości na cewce ulega ono zwarciu przez diodę. Natomiast w układach zasilanych napięciem przemiennym stosuje się warystor, który – dzięki właściwościom rezystancyjnym – kontroluje i ogranicza przepływ nadmiernego prądu. Dodatkowo w modułach stosuje się często układ z bocznikiem rezystancyjnym lub układ RC, które w razie przepięcia, zaindukowania napięcia na przewodach zasilających czy wystąpienia rezonansu rozpraszają nadmiar energii elektrycznej, zapewniając kompleksową ochronę systemu przed uszkodzeniami.
Podsumowując, przekaźniki przemysłowe są kluczowymi elementami w systemach automatyki przemysłowej i energetycznej. Zapewniają precyzyjne sterowanie, niezawodność oraz bezpieczeństwo układów sterujących. Modele interfejsowe, takie jak seria 39 firmy Finder (fotografia 4), ułatwiają integrację różnych urządzeń, podnosząc efektywność i stabilność systemów, natomiast moduły sygnalizacyjne i przeciwprzepięciowe znacząco podnoszą poziom bezpieczeństwa. Przy wyborze komponentów warto postawić na jakość. Przekaźniki Finder gwarantują niezawodność i oferują innowacyjne rozwiązania technologiczne, dzięki czemu w znacznym stopniu przyczyniają się do zachowania ciągłości operacyjnej i zwiększenia bezpieczeństwa w wielu branżach przemysłowych.
Lucyna Radziun
