Włącznik zmierzchowy

Rysunek 1.

Schemat ideowy włącznika pokazano na rysunku 1, natomiast montażowy na rysunku 2. Elementem wykonawczym zasilającym żarówkę jest przekaźnik o obciążalności styków do 1 A.

Układ zasilany jest z sieci 230 V_AC za pośrednictwem zasilacza beztransformatorowego zawierającego rezystor R1, kondensatory C1...C3 i diody D1...D4. Kondensator C1 ogranicza prąd, który urządzenie może pobrać z sieci energetycznej, a rezystor R1 zabezpiecza diody D1....D4 przed uszkodzeniem na skutek przeciążenia, które wystąpiłoby w chwili włączenia go do sieci. Mostek prostowniczy składa się z diod D1...D4 w układzie Graetza.

Rysunek 2.

Diody D3 i D4 to diody Zenera, które jednocześnie ograniczają napięcie zasilania do wartości około 12 V. Wyprostowane napięcie jest filtrowane przez kondensatory C2 i C3. Gdy zmaleje natężenie światła padającego na fotorezystor PH1, to wzrasta jego rezystancja. W konsekwencji tranzystor T1 zostaje włączony i przekaźnik PK1 zwiera styki dołączając do złącza CON2 napięcie sieci.

Kondensator C4 chroni układ przed krótkotrwałymi zmianami oświetlenia. Pozwala on wyeliminować możliwość powstania oscylacji wtedy, gdy poziom oświetlenia jest na granicy zadziałania układu. Oporność fotorezystora w świetle dziennym wynosi kilkaset Ω, a po zmroku wzrasta do kilkudziesięciu kΩ.

Próg zadziałania włącznika został ustalony na stałe, ale zawsze można skorygować dobierając wartość rezystora R2. Podczas uruchamiania włącznika należy zachować szczególną ostrożność, gdyż układ jest zasilany bezpośrednio z sieci energetycznej.

EB