Przedwzmacniacz sterowany napięciowo

Przedwzmacniacz sterowany napięciowo
Pobierz PDF Download icon
Prezentowany układ przyda się wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba regulacji amplitudy sygnału audio, a użycie klasycznego potencjometru nie jest wskazane lub wręcz niemożliwe. Znajdzie zastosowanie w sprzęcie warsztatowym lub w układach wielokanałowych, ze względu na możliwość współbieżnego przestrajania wielu modułów.

Schemat ideowy proponowanego rozwiązania przedwzmacniacza pokazano na rysunku 1. Kondensator C5 odcina składową stałą z sygnału podawanego na wejście, jednocześnie rezystor R1 ustala jego potencjał na 0 V. Następnie wchodzi on do wzmacniacza operacyjnego US1A, który pracuje w konfiguracji wzmacniacza nieodwracającego, w którym rolę jednego z rezystorów pełni tranzystor T1.

Wykorzystana została tutaj właściwość tranzystorów typu FET, polegająca na zmianie rezystancji jego kanału w zależności od napięcia UGS. Zwiększenie napięcia na bramce powoduje spadek rezystancji kanału, co skutkuje wzrostem wzmocnienia całego układu i odwrotnie.

Rysunek 1. Schemat ideowy przedwzmacniacza sterowanego napięciowo

Rysunek 2. Schemat montażowy przedwzmacniacza sterowanego napięciowo

Rysunek 3. Wykres zależności ku = f(Uster). Zasilanie ±12 V, f=1 kHz, 0 dB=775 mV (zmieniając wartość R2 można zmienić wzmocnienie układu).

Rezystor R3 polaryzuje bramkę T1, podając nań napięcie ujemne, zaś dodatnie napięcie sterujące, za pośrednictwem rezystora R4, powoduje wzrost jej potencjału. C6 filtruje napięcie zasilające bramkę. Wzmacniacz operacyjny US1B działa jako wtórnik napięciowy, zmniejszając impedancję wyjściową, zaś kondensator C7 usuwa ewentualną składową stałą, która mogłaby pojawić się na wyjściu.

Wykaz elementów:

R1, R2: 100 kΩ
R3, R4: 15 kΩ
C1, C2, C5, C6: 220 nF/50 V
C3, C4: 220 µF/25 V
C7: 47 µF/25 V
T1: BF245C
US1: NE5532
J1, J3, J4: goldpin 2-pin
J2: goldpin 3-pin
Podstawka DIP8

Schemat montażowy przedwzmacniacza pokazano na rysunku 2. Jest on zasilany napięciem symetrycznym ±12 V, dobrze filtrowanym. Pobór prądu wynosi ok. 10 mA. Pod układ scalony warto zastosować podstawkę. Na rysunku 3 przedstawiono wykres zależności wzmocnienia od napięcia sterującego.

Michał Kurzela, EP

Artykuł ukazał się w
Elektronika Praktyczna
marzec 2013
DO POBRANIA
Pobierz PDF Download icon
Materiały dodatkowe
Elektronika Praktyczna Plus lipiec - grudzień 2012

Elektronika Praktyczna Plus

Monograficzne wydania specjalne

Elektronik grudzień 2024

Elektronik

Magazyn elektroniki profesjonalnej

Raspberry Pi 2015

Raspberry Pi

Wykorzystaj wszystkie możliwości wyjątkowego minikomputera

Świat Radio listopad - grudzień 2024

Świat Radio

Magazyn krótkofalowców i amatorów CB

Automatyka, Podzespoły, Aplikacje listopad - grudzień 2024

Automatyka, Podzespoły, Aplikacje

Technika i rynek systemów automatyki

Elektronika Praktyczna grudzień 2024

Elektronika Praktyczna

Międzynarodowy magazyn elektroników konstruktorów

Elektronika dla Wszystkich styczeń 2025

Elektronika dla Wszystkich

Interesująca elektronika dla pasjonatów