- umożliwia ładowanie jednego ogniwa LiPo, Li-Ion, LiFePO4,
- możliwość wyboru prądu ładowania: 0,5 A, 1 A lub 2 A,
- bazuje na układzie BQ25300 (przetwornica impulsowa),
- ładowanie z algorytmem CC/CV,
- w pełni autonomiczne urządzenie,
- wszystkie ustawienia konfiguruje się zworkami,
- zasilanie 5 V.
Zaprezentowany w artykule układ uniwersalnej ładowarki impulsowej bazuje na układzie BQ25300 i jest przeznaczony do ładowania jednego ogniwa LiPo, Li-Ion lub LiFePO4 z możliwością wyboru prądu ładowania 0,5 A, 1 A, 2 A, przy zachowaniu wysokiej sprawności działania >85%. Ładowarka jest autonomicznym urządzeniem i do pracy nie wymaga układu nadrzędnego, wszystkie ustawienia konfiguruje się zworkami.
Układ BQ25300 jest sterownikiem obniżającej przetwornicy impulsowej, przystosowanej do ładowania akumulatorów litowych algorytmem CC/CV. Budowa wewnętrzna układu została pokazana na rysunku 1. Układ ma wbudowane zabezpieczenia niezbędne do prawidłowego ładowania akumulatora, takie jak tryb wykrywania uszkodzonego akumulatora, tryb ładowania wstępnego z obniżonym prądem, zabezpieczenie przed przeładowaniem, timer bezpieczeństwa oraz zabezpieczenie termiczne akumulatora w postaci termistora NTC.
Budowa i działanie
Schemat ideowy ładowarki został pokazany na rysunku 1. Zasilanie 5 V jest doprowadzane poprzez złącze PWR i wymaga źródła o wydajności minimum 2 A. Układ BQ25300 dopuszcza szerszy zakres napięcia zasilania, ale wymaga to odpowiedniej korekty zastosowanych elementów. Dioda ON sygnalizuje obecność zasilania.
Prąd ładowania ustalany jest rezystorem podłączonym do wyprowadzenia ICHG (wyprowadzenie 4 układu U1). W modelu prąd ustalają rezystor R5 oraz przyłączone do niego równolegle za pomocą zwory ISET rezystory R3 lub R4. Ich wypadkowa wartość określa prąd ładowania:
- R5=78,7 kΩ: 0,5 A,
- połączenie równoległe R5||R3: 1 A,
- połączenie równoległe R5||R4: 2 A.
Zwarcie zwory EN aktywuje układ ładowarki. W zależności od typu akumulatora zworą VSET określamy napięcie wyjściowe ładowarki na 3,6 V (zwora rozwarta) dla akumulatora LiFePO4 oraz na 4,2 V (zwora zwarta) dla akumulatorów Li-Ion, LiPo. Dzielnik z elementów R7 i R8 polaryzuje zewnętrzny termistor 10 kΩ NTC podłączony pomiędzy wyprowadzenie 3 złącza ACCU a masę układu na wyprowadzeniu 2.
Ładowany akumulator podłączony jest do wyprowadzeń 1(+), 2(–) złącza ACCU. Dioda STAT sygnalizuje stan procesu ładowania. Ciągłe świecenie diody sygnalizuje proces ładowania, miganie z częstotliwością 1 Hz przekroczenie temperatury pracy układu lub akumulatora, przeładowaną baterię, przekroczenie czasu ładowania przed osiągnięciem naładowania akumulatora lub usterkę ładowarki.
Montaż i uruchomienie
Układ zmontowany jest na niewielkiej dwustronnej płytce drukowanej, której schemat został pokazany na rysunku 3. Montaż przebiega zgodnie z ogólnymi zasadami i nie wymaga dokładnego opisu. Pierwsze uruchomienie ładowarki należy przeprowadzić z zasilacza laboratoryjnego z ograniczeniem i pomiarem prądu, z pełną kontrolą prądu i końcowego napięcia ładowania. Termistor NTC należy umieścić przy akumulatorze. Należy zadbać o odpowiedni przekrój przewodów połączeniowych oraz ich możliwie niewielką długość.
Po ustawieniu zwór ISET/VSET oraz EN należy sprawdzić zgodność napięć wyjściowych dla wybranego typu akumulatora. Po podłączeniu akumulatora należy skontrolować prąd i napięcie końcowe ładowania, działanie zabezpieczeń termicznych oraz sygnalizację trybów w pełnym cyklu. Jeżeli pomiary przebiegną pomyślnie dla wszystkich ustawień VSET/ISET, ładowarka jest gotowa do pracy.
• Układ zalecany jest do ładowania akumulatorów ze zintegrowanymi modułami zabezpieczeń. Ładowanie akumulatorów bez wbudowanego zabezpieczenia wymaga zwiększonej ostrożności i zachowania zasad bezpiecznej pracy z takimi ogniwami;
• Ustawienia zwór ładowarki VSET/ISET muszą być wykonane przed podłączeniem akumulatora, zgodnie z parametrami zalecanymi przez producenta;
• Niedopuszczalna jest zmiana położenia zwór ustalających parametry ładowarki VSET/ISET, po podłączeniu akumulatora, przy włączonym zasilaniu ładowarki. Jakakolwiek pomyłka w ustawieniach napięć może zakończyć się przekroczeniem napięcia znamionowego i eksplozją akumulatora;
• Wszelkie próby należy przeprowadzić z należytą ostrożnością, gdyż zwarcie akumulatora może być niebezpieczne;
• Nie należy pozostawiać ładującego się akumulatora bez nadzoru.
Adam Tatuś, EP
- R1, R2: 2,2 kΩ
- R3: 82 kΩ
- R4: 27 kΩ
- R5: 78,7 kΩ
- R6, R9: 10 kΩ
- R7: 4,53 kΩ
- R8: 22,6 kΩ
- C1: 2,2 μF/25 V ceramiczny (SMD0805)
- CE1: 47 μF/25 V elektrolityczny (6,3 mm)
- C2: 2,2 μF/16 V ceramiczny (SMD0603)
- C3, C5: 10 μF/25 V ceramiczny (SMD0805)
- C4: 47 nF/25 V ceramiczny (SMD0603)
- ON: dioda LED zielona (SMD0603)
- STAT: dioda LED czerwona (SMD0603)
- U1: BQ25300RTER (WQFN16)
- L1: dławik 1 μH/7 A PI0530-1R0
- ACCU: złącze DG 3 piny 3,5 mm
- PWR: złącze DG 2 piny 3,5 mm
- EN, VSET: listwa SIP 2 piny 2,54 mm + zwora
- ISET: listwa SIP 3 piny 2,54 mm + zwora