Softstart do żarówek samochodowych i nie tylko

Nagłe i częste włączanie żarówki, której zimne włókno ma rezystancję wielokrotnie mniejszą od gorącego, powoduje przepływ przez żarnik prądu o znacznej wartości i w konsekwencji jego szybsze zużycie. Urządzenie będzie szczególnie przydatne w autach z automatycznym przełączaniem świateł dziennych na światła mijania, kiedy to automatyka w zależności od panujących warunków zewnętrznych potrafi nader często manipulować oświetleniem samochodu.

Budowa i działanie

Schemat ideowy urządzenia pokazano na rysunku 1.

Rysunek 1. Schemat układu

Układ włączany jest między źródło zasilania a odbiornik. Dioda D1 zabezpiecza układ przed dołączeniem go do napięcia o niewłaściwej polaryzacji. Napięcie wejściowe jest podawane na stabilizator IC1 typu 78L05, natomiast kondensatory C1...C4 zapewniają odpowiednią filtrację tego napięcia. Pracą układu steruje mikrokontroler IC2 ATTINY25, a jego praca rozpoczyna się natychmiast po dołączeniu napięcia zasilania.

Czas trwania procesu rozjaśniania trwa około 2 sekund, ale w razie potrzeb można dostosować go do własnych potrzeb, zmieniając wartość rezystora R5. W przypadku użycia softstartu w samochodzie czas rozjaśniania nie powinien trwać zbyt długo, tak aby w momencie przełączenia świateł nie zaskoczyło nas kilka sekund ciemności. Cały proces rozjaśniania sygnalizowany jest migotaniem diody LED1, natomiast po jego zakończeniu dioda LED1 będzie świecić światłem ciągłym.

Montaż i uruchomienie

Moduł należy zmontować na płytce drukowanej o wymiarach 31×26 mm, której schemat pokazano na rysunkach 2 i 3.

Rysunek 2. Schemat płytki PCB wraz z rozmieszczeniem elementów, strona TOP 

Rysunek 3. Schemat płytki PCB wraz z rozmieszczeniem elementów, strona BOTTOM

Montaż układu należy rozpocząć od elementów najmniejszych, jako ostatni należy zamontować tranzystor T1. Zmontowana płytka pokazana jest na fotografiach 4 i 5, układ jest od razu gotowy do pracy.

Fotografia 4. Zmontowana płytka – strona TOP

Fotografia 5. Zmontowana płytka – strona BOTTOM

Montaż modułu w instalacji auta najlepiej przeprowadzić w bezpośrednim sąsiedztwie reflektorów, stosując po jednym układzie dla każdej żarówki. Przy współpracy z obciążeniami o mocy do 60 W nie jest konieczne stosowanie radiatora i wtedy uchwyt tranzystora T1 można przylutować do płytki jak na fotografii 5. 

EB