Obrotomierz opisywany w artykule składa się z 2 płytek – części głównej oraz czujnika obrotów.
Na pierwszej, głównej (rysunek 1) zamontowano mikrokontroler ATmega8, stabilizator napięcia zasilającego i wyświetlacz 2 linie po 16 znaków. Do złącza JP1 jest doprowadzany sygnał z czujnika (rysunek 2) złożonego z diody świecącej w podczerwieni, fototranzystora oraz potencjometru do regulacji czułości.
Mikrokontroler pracuje przy taktowaniu oscylatorem RC o częstotliwości 1 MHz. Są to nastawy domyślne ATmegi8, więc nie ma potrzeby zmiany fusebitów. Sygnał z czujnika występujący w reakcji fototranzystora na światło odbite diody LED jest doprowadzony do wejścia przerwania zewnętrznego INT0. Oprogramowanie używa Timera 1 do generowania przerwania co 1 sekundę będącego podstawą czasu. Liczba obrotów jest zliczana za pomocą przerwania INT0 pomiędzy poszczególnymi przerwaniami Timera 1. Dlatego na wyświetlaczu jest pokazywany wynik pomiaru w obrotach na sekundę (RPS), natomiast wynik w obrotach na minutę (RPM) jest obliczany poprzez wymnożenie wskazania RPS przez 60.
Na wirującym obiekcie warto nakleić białą naklejkę lub namalować biały punkt, aby wiązka światła diody LED łatwiej odbiła się i mogła być bez trudu odebrana przez fototranzystor. Czułość, a co za tym idzie – odległość od mierzonego przedmiotu – można ustawić za pomocą potencjometru.
Schemat montażowy płytki głównej pokazano na rysunku 3, natomiast płytki czujnika na rysunku 4. Montaż jest typowy i nie wymaga opisu. Warto rozpocząć go od płytki głównej, a następnie zmontować płytkę czujnika. Pod mikrokontroler należy zastosować podstawkę, ponieważ nie przewidziano możliwości jego programowania po zamontowaniu na płytce.
Do połączenia pomiędzy płytkami powinno się użyć taśmy 3-żyłowej zakończonymi odpowiednimi wtykami.
Następnie programujemy mikrokontroler (fusebity powinny być ustawione tak, jak pokazano na rysunku 5), umieszczamy go w podstawce, łączymy płytkę główną z wyświetlaczem, włączamy zasilania i obrotomierz jest gotowy do pracy.
Adrian Wypenda
adrian359@poczta.onet.pl
- R1: 4,7 kΩ
- R2: 22 kΩ/A (potencjometr)
- R3: 0 Ω (SMD 1206)
- C3, C4: 100 nF
- C5, C6: 100 μF/25 V
- IC1: ATmega8
- IC2: LM7805
- LCD: wyświetlacz LCD 2×16
- L1: dławik 10 μH
- X1: ARK2
- JP1: goldpin
- R1: 330 Ω
- POT: 10 kΩ
- LED IR
- Fototranzystor
- Złącze goldpin