Zaloguj
Rysunek 1. Schemat ideowy regulatora
Regulator jest przeznaczony do regulowania prędkości obrotowej silników komutatorowych zasilanych napięciem sieci 230 VAC. Opracowano go z przeznaczeniem zwłaszcza do elektronarzędzi, takich jak wiertarka, wyrzynarka czy szlifierka kątowa.
Można go również użyć z powodzeniem do fazowej regulacji mocy odbiorników innych niż silniki np. grzałek lub jako ściemniacz do żarówek włóknowych. Urządzenie nie nadaje się do regulacji silników prądu stałego, silników 3-fazowych, indukcyjnych lub innych bezkomutatorowych silników prądu przemiennego.
W regulatorze zastosowano układ scalony U2008. Schemat aplikacji przedstawiono na rysunku 1. Dla przypomnienia warto nadmienić, że układ U2008 ma w strukturze moduł zapewniający miękki start sterowanego silnika, blok detekcji przeciążenia oraz stabilizator obrotów silnika. Oprócz tego, w układzie zintegrowano stabilizator napięcia zasilającego, precyzyjny komparator oraz źródło napięcia odniesienia.
Dioda D1 pełni rolę prostownika jednopołówkowego i z rezystorem R1 ogranicza napięcie zasilania do bezpiecznej wartości. Kondensator C1 filtruje napięcie zasilające, C2 jest odpowiedzialny za tzw. miękki start. Rezystory R3, R5 i potencjometr P1 służą do ustalenia wielkości mocy dostarczonej do obciążenia.
Dzięki zastosowaniu rezystora R2 dołączonego bezpośrednio do przewodu fazowego, wewnętrzne bloki układu U2008 sterują włączaniem triaka synchronicznie z przebiegiem napięcia zasilającego. Minimalizuje to w znacznym stopniu poziom generowanych zakłóceń.
Rysunek 2. Schemat montażowy regulatora
Potencjometr PR1 ustala maksymalny kąt załączenia triaka, czyli minimalne napięcie (i prąd) dostarczane do obciążenia. W praktyce należy w taki sposób ustawić potencjometr montażowy PR1, aby po skręceniu na minimum uzyskać minimalne, wymagane obroty dołączonego silnika.
Schemat montażowy regulatora pokazano na rysunku 2. Montaż jest typowy i nie powinien sprawić problemów. Należy zadbać o właściwą polaryzację elementów oraz odizolować triak od radiatora za pomocą podkładki silikonowej oraz tulejki izolacyjnej.
Układ po zmontowaniu jest gotowy do pracy, wymaga jedynie przeprowadzenia wspomnianej wcześniej prostej regulacji. W tym celu należy dołączyć do regulatora obciążenie np. silnik lub żarówkę i ustawić potencjometry P1 i PP1 stosownie do potrzeb. Potencjometr P1 umożliwia płynna regulację obrotów natomiast potencjometrem montażowym PR1 ustawia się początkowy kąt załączenia, czyli minimalne napięcie skuteczne na obciążeniu.
Na koniec należy zadbać o to, aby użytkowanie urządzenia było bezpieczne. Przy pracy z dużymi obciążeniami należy pogrubić wszystkie ścieżki, które nie zostały pokryte soldermaską oraz bezwzględnie po zamontowaniu regulatora w obudowie należy zapewnić odpowiednią jego wentylację. Egzemplarz modelowy został praktycznie i z powodzeniem wypróbowany we współpracy ze szlifierką kątową i wiertarką (bez wbudowanego układu regulacji).
EB
